Çocuklarda hipertansiyon arttı
Yetişkinlerde sık rastlanan hipertansiyon, ihmal edildiği takdirde ciddi sonuçlara yol açan önemli bir sağlık sorunu… Ancak çoğu zaman “yetişkin hastalığı” zannedilen bu durum artık çocuklarda da sıklıkla görülüyor. Üstelik araştırmalar son 20 yılda çocukluk çağı hipertansiyonun iki kat arttığını ortaya koyuyor.
Peki, çocuklarda hipertansiyon neden yükselişte? Hangi yaş grubunda daha sık gözleniyor? Ailelerin bu konuda nasıl bir yol izlemesi gerekiyor? Merak edilen sorulara Marmara Üniversitesi Pendik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Nefrolojisi Kliniği’nden Uzm. Dr. Özde Nisa Türkkan’la yanıt aradık.
[Fotoğraf: Getty Images]Ergenlik döneminde “hipertansiyon” riski
Çocuklarda hipertansiyon vakalarının son yıllarda belirgin biçimde arttığını vurgulayan Uzm. Dr. Türkkan, “Özellikle günlük polikliniğimizde daha fazla hipertansiyon hastasına rastlıyoruz” diyor. Uzm. Dr. Türkkan yaş gruplarına göre yaptıkları gözlem konusunda ise şunları anlatıyor:
“12 yaşından büyük çocuklarda daha fazla tansiyon yüksekliği görüyoruz. Normalde çocuklarda tansiyonun asıl sebebi böbrek hastalıklarıdır. 12 yaşın altındaki çocuklarda tek böbrek olması ya da böbrek damarlarında herhangi bir problem olması, bazı nadir kanserler hipertansiyona sebep olabilir. Bunları daha küçük yaşlarda da görebiliyoruz. Hatta yenidoğan döneminde bile rastlanıyor. Fakat genel anlamda özellikle artışı 12 yaşın üstündeki ergenlik çağındaki çocuklarımızda görüyoruz.”
Yaşam alışkanlıkları en büyük neden
Ergenlik döneminde yaşanan bu artışın temel nedeninin günlük yaşam alışkanlıkları olduğuna dikkat çekiyor Uzm. Dr. Türkkan… Bu noktada özellikle beslenme ve hareketsiz yaşam alışkanlıklarına değiniyor:
“Bunun en büyük sebebi çocuklarımızın düzensiz beslenmeleri, paketli gıda ve abur cubur tüketimlerinin artmış olması. Aynı zamanda çocuklarımızın daha fazla sedanter hayata geçiş yapmaları, telefon, tablet ve bilgisayar bağımlılığı sebebiyle hareketsiz kalmalarından kaynaklı da oluyor. Beslenmenin düzgün olmaması, beraberinde hareketsizliğin artması, çocukların daha az spor yapması sebebiyle bu hastalarımızda kilo artışı da görüyoruz. Modern yaşamın maalesef ki yeni hastalığı obeziteyle beraber bu hastalarımızda tansiyon yüksekliğini daha fazla saptıyoruz.”
[Fotoğraf: Getty Images]Çocuklarda tansiyon değerleri ne olmalı?
Akla gelen bir diğer soru ise çocuklarda normal tansiyon değerlerinin ne olduğu… Uzm. Dr. Türkkan bu önemli soruya şu yanıtı veriyor:
“Ben hastalarıma anlatırken her zaman diyorum ki, ‘Benim boyutumdaki biriyle küçücük bir çocuğunki aynı olamaz.’ Özellikle 12 yaşın altındaki çocuklarda belli tansiyon çizelgelerimiz var. Bu tansiyon çizelgelerinde çocuğun boyunu, cinsiyetini ve yaşını baz alıyoruz. Mesela diyelim ki 10 yaşındaki bir çocukta 120’ye 80 tansiyon gördüğümüz zaman bu erişkin için normal olsa da 10 yaşındaki bir çocuk için yüksektir. Hele bu yaş daha da küçüldükçe 120’ye 80 tansiyon mesela 2 yaşında, 3 yaşında bir çocuk için inanılmaz yüksek. O yüzden 12 yaşın üstünde kesinlikle 120’ye 80’in üstünde tansiyon görmek istemiyoruz. Bundan daha yüksek olduğu zaman bunu hipertansiyon olarak değerlendiriyoruz.”