Robotlar kalp ameliyatı yapabilir mi?

Kalp ameliyatlarında robot çağı başladı mı? Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Şahin Şenay ntv.com.tr okurlarına özel yazdı.

Kalp en önemli organlarımızdan birisi, kalbimizi korumak da sağlıklı bir yaşamın temeli aslında. Özellikle son yıllarda kalp sağlığının korunması için birçok yeni teknolojik ürün kullanılmakta, robotik ameliyatlar bunlardan sadece birisi.

Aslında cerrahi robotların hikâyesi insan elinin sınırlarını aşma ihtiyacından doğdu. 1980’li yıllarda geliştirilen ilk robotik sistemler, özellikle NASA’nın destek verdiği projelerde, cerrahın hassasiyetini artırmak ve zor koşullarda güvenli cerrahi müdahaleleri mümkün kılmak amacıyla tasarlandı. Amaç cerrahın yerini almak değil, onun elini güçlendirmekti. Günümüzde robotik ameliyatlar 3 boyutlu görüntülemelerden yapay zeka uygulamalarına kadar farklı teknolojileri artık kalp ameliyatlarda kullanabilmemize imkan sağlıyor.

Kalp ameliyatı denildiğinde bugün bile birçok insanın aklına büyük bir kesi ve uzun bir iyileşme süreci geliyor. Oysa robotik kalp cerrahisi, bu algıyı sessiz ama güçlü biçimde değiştirmeye başladı. Peki gerçekten robotlar kalbimizi emanet edebileceğimiz kadar güvenli mi?

ROBOTLAR HENÜZ OTONOM DEĞİL

Robotik kalp cerrahisinde sık görülen yanlış algılamalardan birisi, ameliyatı robotların kendi kendine yaptığı düşüncesidir. Günümüzde kullanılan cerrahi robotlar otonom değildir; yani karar vermez, inisiyatif almaz. Tüm kontrol cerrahtadır. Cerrah, özel bir konsoldan robotik kolları bire bir yönetir.

Robotun sağladığı avantaj; insan elinin ulaşamayacağı hassasiyet, titreşimsiz hareket ve dar alanlarda yüksek görüş kalitesidir. Yani robot, cerrahın yerini alan bir bir ürün değil; cerrahın deneyimini daha güvenli ve kontrollü biçimde ameliyata yansıtan bir teknolojidir.

HASTALAR NEDEN ROBOTİK YÖNTEMİ TERCİH EDİYOR?

Robotik kalp cerrahisi herkes için uygun değildir; ancak doğru hastada önemli avantajlar sunar. Göğüs kemiği açılmadan ameliyat, daha az ağrı, daha düşük enfeksiyon riski, daha kısa hastanede kalış süresi ve belki de en önemlisi günlük yaşama ve sevdiklerimizin yanına daha erken dönüş bu avantajlar arasında yer alır. Geçen yıl dünyada 4 milyonun üzerinde ameliyat robot desteği ile yapıldı, bu sayı ülkemizde yaklaşık 10.000 düzeyinde.

GELECEK ÇOKTAN BURADA

Bugün robotik cerrahi kalp ameliyatlarında önemli avantajlar sunmakta. Günümüzde kalp kapak ameliyatları, bypass ameliyatları ve kalp tümörü ameliyatı gibi bir çok operasyon robot desteğiyle yapılabilmekte. 

Ülkemizde de önemli klinik deneyimin oluştuğu bu yöntemler hastaların daha hızlı iyileşmesine katkıda bulunmakta. Robotik kalp cerrahisi bir hayal değil; doğru hasta, doğru merkez ve deneyimli bir cerrahla güçlü bir tedavi seçeneğidir.